10e Allianz Risicobarometer 2021 gedomineerd door Covid-19

Drie Covid-19 gerelateerde risico’s staan in de top van de 10e Allianz Risicobarometer 2021, dit is een afspiegeling van de mogelijke interrupties en schadescenario's waarmee bedrijven worden geconfronteerd in nasleep van de coronaviruspandemie.

Bedrijfsonderbreking (#1 met 41% respons) en de pandemie-uitbraak (#2 met 40%) zijn dit jaar de belangrijkste bedrijfsrisico's. Cyberincidenten (#3 met 40%) staan op de derde plaats. Het jaarlijkse onderzoek naar wereldwijde bedrijfsrisico's van Allianz Global Corporate & Specialty (AGCS) is een peiling onder 2.769 experts in 92 landen en gebieden, waaronder CEO's, risicomanagers, makelaars en verzekeringsexperts. 

"De Allianz Risicobarometer 2021 wordt duidelijk gedomineerd door het Covid-19 trio van risico's. Bedrijfsonderbreking, pandemie en cyber zijn sterk met elkaar verbonden, wat de groeiende kwetsbaarheden van onze sterk geglobaliseerde en verbonden wereld aantoont", zegt Joachim Müller, CEO van AGCS. "De coronaviruspandemie herinnert ons eraan dat risicomanagement en bedrijfscontinuïteitsbeheer verder moeten evolueren om bedrijven te helpen zich voor te bereiden op extreme gebeurtenissen en deze te overleven. Terwijl de pandemie een stevige greep blijft houden op landen over de hele wereld, moeten we ons ook voorbereiden op frequentere extreme scenario's, zoals een wereldwijde clouduitval of cyberaanval, natuurrampen als gevolg van de klimaatverandering of zelfs een andere ziekte-uitbraak".
 
De Covid-19-crisis blijft een directe bedreiging vormen voor zowel de individuele veiligheid als het bedrijfsleven, waardoor een uitbraak van een pandemie 15 plekken is gestegen naar nummer 2 op de ranglijst ten opzichte van andere risico's. Vóór 2021 was het een duidelijk onderschat risico en kwam nooit hoger dan #16 in de 10 jaar van de Allianz Risicobarometer. In 2021 is het echter het nummer één risico in 16 landen en behoort tot de drie grootste risico's op alle continenten en in 35 van de 38 landen die in aanmerking komen voor een top 10-risicoanalyse. Japan, Zuid-Korea en Ghana zijn hierop de enige uitzonderingen. 
 
De marktontwikkelingen (#4 met 19%) stijgen ook op de Allianz Risicobarometer 2021, wat het risico van stijgende insolventiecijfers na de pandemie weerspiegelt. Volgens Euler Hermes zal het grootste deel van de insolventies in 2021 plaatsvinden. De wereldwijde insolventie-index van de handelskredietverzekeraar zal naar verwachting een recordhoogte bereiken voor faillissementen, met een stijging van 35% tegen het einde van 2021, waarbij een topstijging wordt verwacht in de VS, Brazilië, China en de kernlanden van Europa. Bovendien zal Covid-19 waarschijnlijk een periode van innovatie en marktverstoring inluiden, waardoor de invoering van technologie wordt versneld, de ondergang van de gevestigde en traditionele sectoren wordt versneld en nieuwe concurrenten ontstaan. Andere risico's zijn onder meer macro-economische ontwikkelingen (#8 met 13%) en politieke risico's en geweld (#10 met 11%), die voor een groot deel ook een gevolg zijn van de uitbraak van het coronavirus. Veranderingen in de wet- en regelgeving (#5 met 19%), natuurrampen (#6 met 17%), brand/explosie (#7 met 16%) en klimaatverandering (#9 met 13%), zijn dit jaar allemaal achterhaald door pandemische bezorgdheid.
 
Pandemie drijft ontwrichting aan - nu en in de toekomst
Voor de uitbraak van Covid-19 was de bedrijfsonderbreking al zeven keer aan de top van de Allianz Risicobarometer geëindigd en staat nu weer aan de top nadat hij in 2020 door cyberincidenten is ingehaald. De pandemie toont aan dat extreme gebeurtenissen op wereldschaal niet alleen theoretisch zijn, maar een reële mogelijkheid zijn, die leiden tot omzetverlies en verstoring van de productie, de bedrijfsvoering en de toeleveringsketens. 59% van de respondenten benadrukt de pandemie als de belangrijkste oorzaak van bedrijfsonderbrekingen in 2021, gevolgd door cyberincidenten (46%) en natuurrampen en brand en explosies (elk ongeveer 30%).
 
De pandemie voegt zich bij de groeiende lijst van niet-fysieke schade bedrijfsonderbreking-scenario's zoals cyber- of stroomstoringen. "De gevolgen van de pandemie - bredere digitalisering, door het meer werken op afstand en de groeiende afhankelijkheid van technologie van bedrijven en samenlevingen - zullen de bedrijfsonderbreking-risico's in de komende jaren waarschijnlijk vergroten", verklaart Philip Beblo, expert in het wereldwijde Property underwriting team van AGCS. "Traditionele fysieke risico's zullen echter niet verdwijnen en moeten op de agenda van het risicobeheer blijven staan. Natuurrampen, extreem weer of brand blijven de belangrijkste oorzaken van bedrijfsonderbrekingen voor veel industrieën en we blijven een trend zien voor grotere verliezen in de loop van de tijd".
 
Als reactie op de verhoogde kwetsbaarheden streven veel bedrijven naar een meer veerkrachtige bedrijfsvoering en naar het wegnemen van risico's in hun toeleveringsketens. Volgens de respondenten van de Allianz Risk Barometer is het verbeteren van het bedrijfscontinuïteitsbeheer de belangrijkste actie die bedrijven ondernemen (62%), gevolgd door het ontwikkelen van alternatieve of meerdere leveranciers (45%), het investeren in digitale toeleveringsketens (32%) en het verbeteren van de leveranciersselectie en -audit (31%). Volgens AGCS-deskundigen werden de plannen van veel bedrijven snel ingehaald door het tempo van de pandemie. De bedrijfscontinuïteitsplanning moet meer holistisch, cross-functioneel en dynamisch worden, opkomende of extreme verliesscenario's monitoren en meten, voortdurend worden geactualiseerd en getest en worden ingebed in de strategie van een organisatie.
 
Cyberrisico's nemen toe
Cyberincidenten kunnen weleens waar zijn gedaald naar nummer 3, maar het blijft een belangrijk gevaar en nog steeds een top drie-risico in veel landen, waaronder Brazilië, Frankrijk, Duitsland, India, Italië, Japan, Zuid-Afrika, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en de VS. De versnelling in de richting van meer digitalisering en werken op afstand als gevolg van de pandemie leidt ook tot een verdere toename van de IT-kwetsbaarheden. Op het hoogtepunt van de eerste golf van lockdowns in april 2020 meldde de FBI alleen al een toename van 300% in het aantal incidenten, terwijl cybercriminaliteit de wereldeconomie nu naar schatting meer dan een triljoen dollar kost, een stijging van 50% ten opzichte van twee jaar geleden. De frequentie van ransomware-incidenten is al hoog, maar ze worden steeds schadelijker en zijn steeds vaker gericht op grote bedrijven met geavanceerde aanvallen en zware afpersingseisen, zoals wordt benadrukt in het recente AGCS-trendrapport over cyberrisico's. 
 
"Covid-19 heeft laten zien hoe snel cybercriminelen in staat zijn zich aan te passen en de door de pandemie veroorzaakte digitaliseringspiek heeft mogelijkheden gecreëerd voor inbraken, waarbij voortdurend nieuwe cyberverliesscenario's ontstaan", zegt Catharina Richter, Global Head of the Allianz Cyber Center of Competence bij AGCS. "Aanvallers innoveren met behulp van geautomatiseerd scannen om beveiligingslekken te identificeren, vallen slecht beveiligde routers aan of gebruiken zelfs 'deepfakes' - realistische media-inhoud die door kunstmatige intelligentie is gewijzigd of vervalst. Tegelijkertijd zetten de regelgeving inzake gegevensbescherming en privacy en de boetes voor gegevensinbreuken hun opwaartse trend voort.
 
Stijgers en dalers
De macro-economische ontwikkelingen staan op nummer 8 en de politieke risico's en het geweld (nummer 10) komen voor het eerst sinds 2018 weer in de top 10 terecht, waaruit blijkt dat burgerlijke onrust, protesten en rellen nu het terrorisme als belangrijkste bedreiging voor bedrijven aan de kaak stellen. Het aantal, de omvang en de duur van veel recente gebeurtenissen, waaronder Black Lives Matter-protesten, antiblokkeerbetogingen en onrust rond de Amerikaanse presidentsverkiezingen, zijn uitzonderlijk. Nu de sociaaleconomische gevolgen van de opkomst van Covid-19 zich voordoen, is het waarschijnlijk dat er nog meer politieke en sociale onrust zal ontstaan, waarbij in veel landen een toename van de activiteiten wordt verwacht in 2021 en daarna, met name in Europa en Amerika.
 
Veranderingen in de wet- en regelgeving is gedaald van #3 naar #5. "De pandemie heeft wellicht enige vertraging veroorzaakt in de regelgeving, maar deze is niet gestopt of zelfs maar ontspoord. Integendeel, 2021 belooft een zeer druk jaar te worden op het gebied van nieuwe wet- en regelgeving, met name op het gebied van data en duurzaamheid", voorspelt Ludovic Subran, Chief Economist bij Allianz. Natuurrampen zijn gezakt van #4 naar #6, maar feit is dat, hoewel verliezen van meerdere kleinere gebeurtenissen zoals bosbranden of tornado's nog steeds leiden tot wijdverspreide verwoestingen en aanzienlijke verzekerde verliezen in 2020, het was ook het derde opeenvolgende jaar zonder een enkele grote gebeurtenis, zoals orkaan Harvey in 2017.
 
Ook de klimaatverandering daalt naar #9, maar stijgt naar #4 in Nederland. De noodzaak om de klimaatverandering tegen te gaan blijft echter even groot als altijd, gezien het feit dat 2020 het heetste jaar ooit is geweest. "Met het van kracht worden van de vaccinatiecampagne zal klimaatverandering in 2021 weer op de agenda van het bestuur staan", zegt Michael Bruch, Global Head of ESG bij AGCS. "Veel bedrijven moeten hun bedrijf aanpassen aan een stikstofarme wereld - en risicomanagers moeten in de voorhoede van deze overgang staan".