Maandcolumn Adfiz directeur Enno Wiersma: Nu de rest nog

Afgelopen vrijdag was ik in Den Haag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken – waar volkshuisvesting onder valt. Samen met vertegenwoordigers van andere partijen uit de financiële sector ondertekenden we met minister Hugo de Jonge het Convenant Ouderen en toekomstbestendig wonen. In dit convenant staan de afspraken die binnen het Platform Hypotheken zijn gemaakt om de mogelijkheden te verbeteren die ouderen hebben om passend te kunnen (blijven) wonen.

Een van de afspraken uit het convenant is dat de ondertekenaars zijn overeengekomen om ouderen actiever te helpen bij het bepalen van hun (financiële) mogelijkheden op het gebied van wonen, verhuizen en hypotheken. En dat we dat ondermeer willen doen door ouderen te helpen beter de weg te vinden naar de financieel adviseur. Die kan hen namelijk bij uitstek informeren over de mogelijkheden die ze hebben om een (nieuwe) hypotheek te krijgen, over de invloed van het pensioen, over de maandlasten na verhuizing en de overwaarde van het huis. Verder kan hij hen ook helpen bij keuzes als kopen of huren? En verhuizen of verbouwen om te zorgen voor een levensloopbestendige woning?

Want als adviseurs weten we dat het al een hele puzzel is om de persoonlijke wensen van de klant goed in kaart te brengen. Net zoals het ook een hele puzzel is om de individuele mogelijkheden goed in kaart te brengen. Maar die twee, wensen en mogelijkheden met elkaar matchen, dat is pas echt complex; sommige wensen zijn immers pas duidelijk als de mogelijkheden bekend zijn. Het is dus ook te complex voor vuistregels. Daar hebben mensen hulp van een specialist bij nodig. Het doet me dan ook goed dat we voor ouderen nu breed erkennen dat ze hulp nodig hebben bij inzicht krijgen in (de financiering van) de woonmogelijkheden die ze hebben.

Maar het geldt niet alleen voor ouderen. Neem nu een stel net afgestudeerde academici; de een jurist, de ander arts. Hun specifieke situatie zou in enige mate moeten kunnen meewegen in de financieringsmogelijkheden die hen wordt aangeboden. De kaders die de tijdelijke regeling hypothecair krediet hen biedt, of beter gezegd de wijze waarop daar te vaak mee wordt omgegaan, doen namelijk geen recht aan hun ontwikkel- en toekomstperspectief. Ik vind dat daar wel rekening mee moet worden gehouden. Doen we dat niet, dan doen we hen tekort.

Maar waar het eigenlijk om gaat, is dat de inzet, bereidwilligheid en overtuiging die partijen nu hebben laten zien om het woonprobleem van ouderen aan te pakken, in den brede wordt doorgetrokken. Niet pas als het volgende maatschappelijke probleem zich aandient, maar nu! En natuurlijk mag maatwerk nooit een vrijbrief zijn voor overkreditering, maar als we krampachtig blijven vasthouden aan starre regels of de interpretatie daarvan zonder naar het 'waarom’ van de regels te kijken, is dat een garantie voor nog heel veel problemen. Problemen die nu hopelijk bij ouderen minder voorkomen. Nu de rest nog.