Extreme overstromingen zorgen wereldwijd voor hoge schadelast in 2021

Natuurrampen hebben in 2021 wereldwijd voor een schade van 270 miljard dollar gezorgd. 111 miljard dollar hiervan was voor rekening van verzekeraars, dat is het op drie na hoogste bedrag ooit. Overstromingen veroorzaakten een groot deel (31 procent) van de hoge schadelast en zorgden in Europa voor de duurste natuurramp ooit. Daarmee wordt de langetermijntrend wereldwijd doorgezet: een stijgende schadelast door natuurrampen van gemiddeld 5 tot 7 procent per jaar.

Dat blijkt uit het laatste sigmarapport van het Swiss Re Institute, 'Natuurrampen in 2021: de sluizen zijn open'. Uit het rapport blijkt verder dat door menselijk falen veroorzaakte calamiteiten een schadelast van 10 miljard dollar met zich mee hebben gebracht. Dat is 29 procent minder dan in 2020 (14 miljard dollar) en 9 procent minder dan de gemiddelde schadelast in het afgelopen decennium (11 miljard dollar). Hiervan kwam het overgrote deel (8 miljard dollar) voor rekening van verzekeraars.

Orkaan Ida duurste natuurramp
Orkaan Ida heeft voor de duurste natuurramp in 2021 gezorgd. Maar het merendeel van de verzekerde schades door natuurrampen in 2021 kwam opnieuw voor rekening van secundaire risico's als overstromingen. De overstromingen in Europa (juli 2021), waren de duurste natuurramp ooit in die regio. 


Toenemende overstromingsschades door klimaatverandering en verstedelijking
Het IPCC-rapport stelde al vast dat klimaatverandering leidt tot meer extreem weer. Aanvullend dragen volgens Swiss Re een groeiende populatie, snelle stedelijke ontwikkeling en de accumulatie van economische rijkdom in rampgevoelige gebieden bij aan steeds grotere verliezen door rampen. Ook 2021 was er weer mee gevuld, zo waren er overstromingen in Europa, China, de VS en andere delen van de wereld. En in het eerste kwartaal van 2022 hebben grote overstromingen in het oosten van Australië op grote schaal verwoestingen aangericht en aanzienlijke (verzekerde) schades veroorzaakt.

Overstromingen duurste natuurramp ooit in Europa
De overstromingen van juli 2021 blijken zelfs de duurste natuurramp óóit in Europa. “Overstromingen kunnen, meer dan andere risico's, bijna een derde van de wereldbevolking treffen. Alleen al in 2021 waren we getuige van meer dan vijftig ernstige overstromingen over de hele wereld”, zegt Martin Bertogg, hoofd Catastrophe Perils bij Swiss Re. "Gezien de omvang van de verwoesting verdient het overstromingsrisico dezelfde aandacht en risicobeoordeling als primaire gevaren, zoals orkanen." 


Overstromingen meest voorkomende natuurramp
Uit de Sigma-gegevens blijkt ook dat overstromingen veruit de meest voorkomende natuurramp zijn. In het afgelopen decennium waren er ongeveer drie keer zoveel grote overstromingen als tropische cyclonen. Overstromingen waren ook de oorzaak van meer dan een derde van alle dodelijke slachtoffers door natuurrampen. De economische verliezen door overstromingen bedroegen 23 procent, de op één na hoogste na tropische cyclonen.

Voorbereiden op meer extreem weer
"We moeten ons beter voorbereiden op een toename van extreem weer. Zo zijn de stormen boven de Atlantische Oceaan in de afgelopen zestig jaar zo’n 200 kilometer naar het noorden verschoven. En deze verschuiving zet volgens het KNMI door. Daarnaast verwachten we ook een toename van extreme regen en hagel. Om burgers en bedrijven in de toekomst beter voor te bereiden op extreem weer, werkt het meteorologisch instituut hard aan het Early Warning Centre. Dit centrum zorgt voor vroege en precieze weerswaarschuwingen. Ook verzekeraars kunnen zo hun klanten tijdig informeren wanneer er extreem weer op komst is, zodat schade beperkt kan blijven”, aldus Timo Brinkman, klimaatexpert bij het Verbond van Verzekeraars.

Verzekeraars zijn ook gesprekspartner voor de overheid en andere stakeholders wanneer het aankomt op een klimaatbestendige ruimtelijke ordening. Brinkman: "We moeten ons land en gebouwen anders gaan inrichten en gebruiken, zodat we zo goed mogelijk tegen de gevolgen van klimaatverandering opgewassen zijn. Hier ligt een taak voor de politiek. Maar burgers en bedrijven kunnen ook veel doen om de schade te beperken."