Onbegrijpelijke draai 'actieve provisietransparantie schadeverzekeringen'

Zowel CFD als Adfiz vinden de onverwachte draai van minister van Financiën Wobke Hoekstra over het dossier 'actieve provisietransparantie schadeverzekeringen' onbegrijpelijk.

Tijdens de evaluatie van het provisieverbod op complexe producten (hypotheken, vermogen, pensioen, etc.) liet de minister van Financiën per brief van 23 januari 2018 aan de Tweede Kamer weten, dat hij besloten had het onderwerp 'actieve provisietransparantie op schadeverzekeringen' toe te voegen als nieuw aandachtspunt.

Provisietransparantie op schadeverzekeringen is daarvoor nog nooit een onderwerp van gesprek geweest omdat al herhaaldelijk was vastgesteld dat daar geen misstanden hebben plaatsgevonden, noch plaatsvinden.
 
CFD merkt nadrukkelijk op, dat dit punt eenzijdig en volkomen onaangekondigd door de minister persoonlijk is opgevoerd tijdens de evaluatie op complexe producten, direct na een intensieve lobby van het Verbond van Verzekeraars, de AFM en de Consumentenbond bij politici en in de media.

Huidige situatie
In de schadeverzekeringsmarkt worden consumenten momenteel op de volgende wijze beschermd tegen niet passend advies of tegenvallende dienstverlening bij schadeverzekeringen.

• Er geldt een passieve beloningstransparantie. Als de klant daarom vraagt wordt inzicht gegeven in de beloning die een tussenpersoon ontvangt van de verzekeraar.
• Een deel van de tussenpersonen neemt de beloning zelfs al standaard op in de polisbevestiging, een aantal verzekeraars hebben daartoe speciaal software ontwikkeld.
• Schadeverzekeringen kunnen na de eerste contractperiode van een jaar per dag/maand opgezegd worden.
• Schadeverzekeringen kunnen op elk gewenst moment door een consument worden verhuisd naar een andere tussenpersoon, zonder kosten voor de consument en zonder blokkademogelijkheden door de oude tussenpersoon.
• Het is voor de consument ook mogelijk om vervolgens andere beloningsafspraken te maken met de nieuwe tussenpersoon.

Het bovenstaande geldt voor tussenpersonen. Op dit moment kennen direct writers en internetvergelijkers geen enkele transparantie over kostenvergoedingen op een verzekeringsproduct.

Een direct writer is een verkoopafdeling van de verzekeraar, die rechtstreeks producten verkoopt aan consumenten (niet onafhankelijk en geen nazorg). Een internetvergelijker ontvangt een marketingbeloning voor doorverwijzing.

De consultatie
In de periode 2018 – 2020 hebben ambtenaren van het ministerie van Financiën na diverse stakeholdersvergaderingen met een brede vertegenwoordiging van de markt en met ondersteuning van professionele onderzoekers en ontwikkelaars op 3 juli 2020 een consultatiedocument gepubliceerd.

De uitkomsten daarvan waren de volgende.

• Direct writers en internetvergelijkers moeten transparant worden over de marketingkosten/vergoedingen die ze maken/ontvangen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat marketingvergoedingen voor doorverwijzing soms vele malen de jaarprovisie van een onafhankelijke tussenpersoon overschrijdt.
• Provisie van tussenpersonen moet, voordat een product wordt overwogen via dit distributiekanaal, in begrijpelijke clusters (productgroepen) en met een gemiddeld provisiebedrag/percentage worden gemeld aan potentiële klanten.

 
Een verzekering komt tot stand op basis van een groot aantal variabelen. Als we de autoverzekering als voorbeeld nemen (grootste aandeel in de particuliere verzekeringsmarkt) dan moet rekening worden gehouden met o.a. de volgende variabelen.

• Leeftijd bestuurder
• Soort auto
• Gebruik auto
• Soort dekking (WA, beperkt casco of Allrisk)
• Aanvullende dekkingen (inzittendenverzekering, rechtsbijstand, etc)
• Schadeverleden
• Aantal jaren rijbewijs
• Woonplaats bestuurder

 
Omdat deze variabelen simpelweg van tevoren niet bekend zijn maar wel prijsbepalend voor de premie, is de meest logische keuze om met gemiddelde bedragen/percentages per productgroep te werken.

Dit was ook de uitkomst van de consultatie, waarbij opgemerkt dat tijdens de stakeholdersmeetings het met name het Verbond van Verzekeraars was die constant, en in zeer felle bewoordingen, radicaal tegen deze vorm van transparantie was.

Zij wilden veel verder gaan in de transparantie van de beloning van de onafhankelijke tussenpersoon.

Brief van de minister van 7 juni 2021
In de brief die nu aan de voorzitter van de Tweede Kamer is gestuurd geeft de minister aan dat hij het resultaat van de consultatie naast zich neerlegt.
 
Dit na persoonlijke gesprekken van de minister met de AFM en de Consumentenbond (en naar overtuiging van CFD ook met het Verbond van Verzekeraars, waar door de minister geen melding van is in zijn brief).  De minister wil nu eenzijdig nominale transparantie per product doorvoeren voor onafhankelijke tussenpersonen.
 
Dat betekent concreet een vast bedrag aan provisie per verzekering, zonder nog de klant of klantwens überhaupt te kennen. Het is naar de mening van CFD een onwerkbaar voorstel, dat eerder een ongelijk speelveld in de kaart speelt dan deze verbetert.

CFD vindt dat kundige medewerkers van het ministerie van Financiën hiermee worden gedegradeerd tot een poppenkast van het kabinet en verliezen door dit eenzijdige besluit van de minister alle vertrouwen en geloofwaardigheid bij marktpartijen.
 
Het zal in volgende discussies in het algemeen alleen maar leiden tot grotere afstand, hardere confrontaties, groter wantrouwen, meer frustratie, meer opstand en meer extreem gedrag. CFD vindt het een ongelooflijk trieste uitkomst van alle positieve energie die hierin is gestopt.

CFD heeft voor haar leden een debat over dit onderwerp op aanstaande donderdag 10 juni gepland staan.