Een gewone werkdag... maar dan anders

Romy Ruigrok is papierrestaurator en conserveringsadviseur bij Art Conservation in Vlaardingen. Zij vertelt over haar ervaringen op het werk onder de 'nieuwe' omstandigheden.

Een typische werkdag is het niet, maar toch is er voor mij minder veranderd dan voor de vele mensen die nu vanuit huis moeten werken. Omdat restaureren nou eenmaal niet op afstand kan kom ik nog iedere ochtend naar het atelier in Vlaardingen. Om het openbaar vervoer zoveel mogelijk te vermijden reis ik nu per fiets vanuit Delft in plaats van met twee treinen en een metro vanuit Leiden. De voordelen zijn vooralsnog groter dan de nadelen: zo wordt mijn conditie er niet alleen beter op maar geniet ik nu elke dag van dartelende lammetjes en een enkele kieviet in de weilanden. De lente laat zich ook in crisistijden niet tegenhouden!

Eenmaal op mijn werk aangekomen was ik mijn handen en desinfecteer ik ze met de antibacteriële zeep die overal door het gebouw is verspreid. De belangrijkste opgave is nu om afstand te houden van collega’s. Het atelier en de kantoren beslaan een groot oppervlak en bestaan uit meerdere losse ruimtes. Sinds februari hebben we een extra ruimte van 175 m2 tot onze beschikking waardoor we allemaal meer dan 1,5 meter uit elkaar en met maximaal 2 mensen in een ruimte zitten. Tijdens vergaderingen en pauzes zitten we ver uit elkaar en gebruiken we nu meerdere tafels. Niet zo gezellig, maar wel veilig. 

Toch blijkt het in de praktijk niet altijd eenvoudig om voldoende afstand te houden. Niet alle behandelingen kunnen uitgevoerd worden door één persoon en sommige objecten zijn gewoonweg te groot om alleen te hanteren. We proberen dergelijke situaties zoveel mogelijk te vermijden maar we zijn ons ervan bewust dat dit niet altijd lukt. We zijn daarom aan het kijken of we bij dergelijke momenten bijvoorbeeld mondkapjes moeten dragen. Omdat we een beroep uitoefenen waarbij veel met chemische stoffen, schimmels en zelfs met asbest wordt gewerkt, hebben we in ieder geval beschermde kleding en gelaatsmaskers op voorraad. Uit solidariteit met de zorgmedewerkers is hiervan een gedeelte aan een huisartsenpost gedoneerd.

Een ander punt van aandacht is het aanraken van objecten. Er is uit verschillende onderzoeken gebleken dat het virus op droge oppervlaktes zo’n 2 uur tot 9 dagen actief kan blijven. We krijgen wekelijks nieuwe objecten binnen die behandeld moeten worden: hoe ga je hier veilig mee om? Als restauratoren zijn we gewend om objecten altijd met handschoenen aan te hanteren. Ook worden objecten altijd zoveel terughoudendheid als mogelijk is behandeld en wordt contact met het materiaal geminimaliseerd. De standaardmaatregelen blijken dus ook nu voldoende om de veiligheid te waarborgen. 

Als restauratieatelier zijn we voor een groot deel afhankelijk van musea en andere erfgoedinstellingen. Nu deze bijna allemaal hun deuren hebben moeten sluiten drogen ook de aanvragen voor restauratie op. De particuliere markt lijkt weerbarstiger en brengt nog wel enkele opdrachten op. De cursussen die op de planning stonden zijn afgelast en afspraken met klanten worden zoveel mogelijk digitaal gemaakt. Gelukkig hebben we een paar grote projecten lopen waardoor alle werknemers voorlopig nog aan de slag kunnen.

Zo werken we mee aan het project “Architectuur Dichterbij” van Het Nieuwe Instituut waarvppr we de komende jaren tienduizenden bouwtekeningen zullen conserveren. Daarnaast zullen we deze zomer een groot project uitvoeren in Schloss Moyland in Duitsland. Het vergde wat creatief denkvermogen en flexibiliteit van de medewerkers maar het project van nét over de grens kan gewoon worden uitgevoerd. Ook het buitenwerk wordt voortgezet: twee van mijn collega’s verzorgen kunst in de openbare ruimte en zorgen er middels dranghekken en linten voor dat voorbijgangers op afstand blijven. 

Bovendien proberen we met een speciaal opgetuigde blog onze klanten en geïnteresseerden op de hoogte te houden van de gevolgen en mogelijkheden voor de erfgoedsector. Door hier actief mee bezig te zijn houden we onszelf scherp en proberen we ons een voorstelling te maken van hoe de toekomst eruit gaat zien en hoe we ons staande gaan houden in de anderhalvemetereconomie. Nadenken over deze nieuwe uitdagingen hoort inmiddels bij een gewone werkdag en na het handen wassen en het desinfecteren van mijn werkplek zit het er voor vandaag weer op.

Ik blijf in ieder geval positief en ik hoop dat de ontstane saamhorigheid en sociale initiatieven ook na de crisis standhouden!