Aantal stalbranden blijft hoog in 2023, wel minder dierlijke slachtoffers

Uit de jaarlijkse Risicomonitor Stalbranden van het Verbond van Verzekeraars blijkt dat vorig jaar substantieel minder dierlijke slachtoffers vielen bij stalbranden dan in 2022. In totaal deden zich vorig jaar 43 stalbranden voor, waarbij ruim 37.000 dieren omkwamen. In 2022 werden Nederlandse agrariërs geconfronteerd met 42 stalbranden waarbij meer dan 130.000 dierlijke slachtoffers vielen.

Bij iets minder dan de helft van de branden in 2023 kwamen dieren om het leven. Het lagere aantal omgekomen dieren in vergelijking met 2022 is voornamelijk toe te schrijven aan een afname van het aantal branden bij pluimveebedrijven. Een enkele stalbrand in de pluimveesector kan het aantal dierlijke slachtoffers aanzienlijk doen stijgen. Zo werd aan het begin van dit jaar een grote brand gemeld bij een pluimveeboerderij in Gelderland, waarbij 50.000 dieren omkwamen. Hierdoor zijn er in 2024 nu al meer dierlijke slachtoffers dan gedurende heel 2023.

Oorzaken Bij veertien branden in 2023 kon de exacte oorzaak niet meer worden vastgesteld. In elf gevallen bleek falende elektra de boosdoener. Werkzaamheden (8), werktuigen (4), vermoedelijke brandstichting (3), broei (2) en verwarming (1) waren de overige bekende oorzaken.

Geeke Feiter, directeur van het Verbond van Verzekeraars, benadrukt: "Het aantal stalbranden blijft helaas nog steeds te hoog, ondanks de aandacht die eraan wordt besteed. Dit vormt een ramp voor zowel de dieren als de agrarische ondernemers. Vaak is de exacte oorzaak van de brand niet meer te achterhalen vanwege de verwoestende gevolgen ervan. Agrarische verzekeraars pleiten al geruime tijd voor tijdige keuringen van elektrische installaties. De aangekondigde brandveiligheids- en elektrakeuringen door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) moeten dan ook snel worden ingevoerd."

Verbetering van veiligheid In maart 2021 heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid al aangetoond hoe stalbranden beter voorkomen kunnen worden. Feiter voegt toe: "Het is essentieel om te kijken naar brandcompartimentering en hoe nieuwe ontwikkelingen kunnen bijdragen aan een hogere brandveiligheid. We blijven hierover in gesprek met de Rijksoverheid en hopen dat de aangekondigde maatregelen van de minister spoedig worden geïmplementeerd. Naast het identificeren van de oorzaken is ook gedragsverandering en preventie van groot belang, omdat werkzaamheden en werktuigen in de stal vaak belangrijke aanleidingen zijn voor brand. Verzekeraars overleggen met Brandweer Nederland en het ministerie van LNV over hoe we naast de oorzaken ook andere factoren die bijdragen aan brand beter kunnen begrijpen."

Preventieve maatregelen Stalbranden genieten steevast veel maatschappelijke aandacht vanwege hun impact, vooral voor de getroffen agrariërs. Het Verbond van Verzekeraars presenteert jaarlijks de meest recente stalbrandcijfers en biedt een checklist met preventietips voor ondernemers.