Meta in beroep tegen recordboete van 1,2 miljard euro

Facebook-moederbedrijf Meta heeft onlangs een recordboete van 1,2 miljard euro opgelegd gekregen wegens schending van de privacywetgeving. Deze boete is de hoogste privacyboete die ooit in Europa is opgelegd. Het vorige record stond op naam van Amazon, dat in juli 2021 een boete van 746 miljoen euro kreeg vanwege het verwerken van persoonsgegevens op een manier die in strijd was met de Europese privacywetgeving. Meta gaat in beroep tegen naar hun eigen zeggen 'onnodige' boete.

Sinds 2018 hebben tientallen techbedrijven in Europa forse boetes ontvangen voor vergelijkbare privacyovertredingen. Deze boetes liepen in de honderden miljoenen euro's. Meta, voorheen bekend als Facebook, heeft in het verleden al meerdere hoge boetes ontvangen. In 2020 werd dochterbedrijf Instagram beboet met 405 miljoen euro door de Ierse toezichthouder vanwege onzorgvuldig omgaan met gegevens van kinderen. Begin 2023 kreeg Meta opnieuw een megaboete van 390 miljoen euro, opgelegd door dezelfde Ierse toezichthouder, vanwege het gebruik van gepersonaliseerde advertentiegegevens op Instagram. Deze overtreding werd als "zeer ernstig" bestempeld.
 
De recente boete van 1,2 miljard euro is slechts een van de vele boetes die Meta de afgelopen jaren heeft ontvangen van Europese toezichthouders. Het totale bedrag aan privacyboetes dat het bedrijf heeft moeten betalen, komt daarmee boven het miljard euro uit. De ernst van de overtreding wordt benadrukt door Andrea Jelinek van de European Data Protection Board, die stelt dat het delen van data systematisch en al jarenlang heeft plaatsgevonden.

De Consumentenbond en de Data Privacy Stichting (DPS) reageren positief op deze recordboete en stellen dat dit bewijs is dat "het net zich sluit rond de populaire netwerksite". Deze organisaties hebben eerder met succes een rechtszaak gevoerd tegen Facebook met betrekking tot de bescherming van privacyrechten. Ook de Nederlandse privacytoezichthouder AP (Autoriteit Persoonsgegevens) is tevreden met de boete en benadrukt dat het laat zien wat Europese privacytoezichthouders samen kunnen bereiken. Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens en tevens vicevoorzitter van het Europees Comité voor Gegevensbescherming (EDPB), uit zijn steun voor de boete.

Het delen van gebruikersgegevens tussen Europa en de Verenigde Staten is al lange tijd een punt van zorg. In het verleden zijn er twee privacyverdragen tussen de VS en de EU opgesteld om ervoor te zorgen dat gegevensuitwisseling volgens bepaalde regels plaatsvindt. Echter, privacyactivist Max Schrems heeft bezwaar gemaakt tegen beide verdragen omdat deze volgens hem niet voldeden aan de Europese wetgeving. De verdragen werden daarom ongeldig verklaard.
 
Op dit moment wordt er gewerkt aan een nieuw verdrag over datadeling tussen de VS en de EU, dat naar verwachting tussen juli en oktober zal worden gepresenteerd. Dit nieuwe verdrag heeft tot doel de privacy van Europese gebruikers beter te waarborgen bij het delen van gegevens met Amerikaanse bedrijven.
 
Niet alleen in Europa, maar ook in Nederland zijn er aanzienlijke privacyboetes opgelegd. De Belastingdienst kreeg vorig jaar de hoogste privacyboete in Nederland opgelegd, ter waarde van 3,9 miljoen euro. Deze boete was het gevolg van het jarenlang bijhouden van een zwarte lijst met persoonsgegevens van potentiële fraudeurs. De op een na hoogste boete in Nederland, ter waarde van 2,75 miljoen euro, werd eveneens aan de Belastingdienst opgelegd. Deze boete was het gevolg van het onrechtmatig vastleggen van de dubbele nationaliteit van ontvangers van kinderopvangtoeslag.
 
Deze recente boetes en sancties laten zien dat de Europese en nationale privacytoezichthouders streng optreden tegen bedrijven die de privacywetgeving schenden. De boetes dienen als een belangrijk signaal dat het beschermen van de privacy van gebruikers een topprioriteit is en dat bedrijven verantwoordelijk worden gehouden voor hun handelen bij het verwerken van persoonsgegevens.

In beroep
De boete is opgelegd door de Ierse privacytoezichthouder omdat het Europese hoofdkantoor van Meta in Ierland is gevestigd. Meta gaat in beroep tegen de boete en noemt deze 'onnodig'. Het bedrijf benadrukt dat Facebook niet direct zal worden stopgezet in Europa en dat de prioriteit ligt bij het waarborgen van de veiligheid van gebruikersgegevens, zodat gebruikers, adverteerders, klanten en partners van Facebook kunnen blijven genieten van de diensten.