Verzekeringsfraudeurs betalen ruim drie miljoen euro terug

SODA (Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling), die namens verzekeraars schadevergoedingen verhaalt op fraudeurs, heeft begin 2022 de grens van drie miljoen euro bereikt. Sinds de start van de ‘lik-op-stuk-aanpak’ in samenwerking met het Verbond in 2016 zijn bijna 5.000 zaken in behandeling genomen. Directeur Edward Schoneveld en accountmanager Atie Wisse over de unieke positie in het verhaalproces van verzekeringsfraude: “Wij zijn geen incassobureau, maar een mediator.”

3,3 miljoen euro
Als een verzekeraar fraude heeft vastgesteld en het dossier overdraagt, gaat SODA aan de slag. De te verhalen schadevergoeding bestaat uit twee componenten: directe en indirecte schade. Voorbeelden van directe schade zijn uitbetaalde voorschotten of kosten voor het inschakelen van een expertisebureau. Indirecte schade zijn de uren voor administratie en fraudeonderzoek, waarvoor een vast bedrag van 532 euro is afgesproken. Door die twee componenten lopen dossiers uiteen van een paar tientjes tot soms wel 300.000 euro voor 'een gestolen zonnebril tot een in scene gezet auto-ongeluk'.

SODA startte in september 2016 met de ‘lik-op-stuk-aanpak’ in samenwerking met het Centrum Bestrijding Verzekeringscriminaliteit (CBV) van het Verbond. Sindsdien zijn er bijna 5.000 zaken behandeld. In totaal betaalden fraudeurs tot nu toe 3,3 miljoen euro terug. Op de vraag of dit een goed teken is, antwoordt Schoneveld: “Eigenlijk niet, want het toont aan dat er nog veel wordt gefraudeerd.”

Mediator bij verzekeringsfraude
Het verhaalproces begint dus bij een zaak die door een aangesloten verzekeraar wordt overgedragen. Vervolgens neemt een accountmanager contact op met de fraudeur om de schade te verhalen. “We worden soms vergeleken met een incassobureau, maar daar ben ik het niet mee eens”, vertelt Schoneveld. “We stellen ons op als mediator die zoekt naar oplossingen.” Zijn collega Atie Wisse, accountmanager verzekeringszaken, werkte eerder bij de politie en heeft veel ervaring met lastige gesprekken. “Dat de fraudeur een misstap heeft begaan en moet betalen, is duidelijk. De kunst is om samen een oplossing te vinden. Bij SODA heb ik de tijd, rust en ruimte om mee te denken. Tijd die fraudecoördinatoren van verzekeraars vaak niet hebben.”

De beste oplossing is volgens Wisse afhankelijk van de situatie. Sommige fraudeurs zitten nog op school, zijn werkloos of hebben financiële problemen. Door aandacht voor de ‘menselijke maat’, goed luisteren en meebewegen lukt het vaak om passende betalingsafspraken te maken, waarbij een betalingsregeling of schikking ook opties zijn. “Onze persoonlijke aanpak werkt, want de betalingsbereidheid is hoog. De verhaalscore ligt, net als in de afgelopen jaren, op 70 procent.”
 

Voorkom fraude door preventie
SODA werkt overigens niet alleen voor verzekeraars, maar ook voor winkels, tankstations, de horeca en het OV. En naast het verhalen van een schadevergoeding, wil de organisatie fraude ook voorkomen en is daarom op steeds meer plekken zichtbaar. De blauwe sticker met het gele prijskaartje van 181 euro op het raam van winkels en supermarkten is daar een voorbeeld van. “Die stickers hebben een preventief effect”, licht Schoneveld toe. “Omdat het indienen van schadeclaims doorgaans online verloopt, is zo’n sticker geen optie voor verzekeraars. Een waarschuwing bij een schadeformulier zou wel ideaal zijn, maar sommige verzekeraars vinden dat ingewikkeld. Zo’n melding kan afschrikken.” Deze discussie wordt volgens hem breder gevoerd, want ook niet alle winkeliers willen zo’n sticker op het raam.

Rol Verbond bij aanpak fraude
Welke maatregelen kunnen verzekeraars dan wel nemen om fraude te voorkomen? Schoneveld geeft aan dat het Verbond hierbij een rol speelt. “Als we het hebben over die preventieve waarschuwing bij schadeclaims, dan is het belangrijk dat alle verzekeraars meedoen. Wij spreken met name managers van fraude-afdelingen, die vaak voorstander zijn van zo’n melding. Maar andere afdelingen zien ook de nadelen. Omdat deze besluiten doorgaans aan de directietafel worden genomen, liggen hier nog meer kansen om preventie op de kaart te zetten in de hele sector.”

Verhaal bij acceptatiefraude werkt preventief
SODA werkt momenteel aan een uitbreiding op het gebied van verzekeringszaken, namelijk het verhalen van schadevergoedingen als gevolg van acceptatiefraude. Bij dit soort fraude geeft iemand doelbewust valse informatie op bij het aanvragen van een verzekering. Wisse is er van overtuigd dat verhaal hier ook preventief zal werken. “Als een fraudeur begint met acceptatiefraude, is de kans groot dat hij later ook fraudeert door valse schadeclaims in te dienen. Dus als verzekeraars in het acceptatieproces al laten zien wat de consequentie is van fraude, is de kans kleiner dat de betrokkene later opnieuw de fout in gaat.”

Na een succesvolle pilot werkt SODA nu met meerdere verzekeraars aan de implementatie van verhaal bij acceptatiefraude.