Staatssecretaris bereid tot nieuw onderzoek naar WLTP en BPM

In een brief aan de Tweede Kamer vandaag laat staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën weten komende week in gesprek te gaan met BOVAG en RAI Vereniging over de budgetneutrale omzetting van de aanschafbelasting op nieuwe auto’s (BPM) als gevolg van de nieuwe Europese CO2-meetmethode WLTP. De staatssecretaris toont zich tevens bereid aanvullend onderzoek uit te laten voeren.

De Kamerleden Pieter Omtzigt van het CDA en Helma Lodders van de VVD dienden eind 2019 een aangenomen motie in, die de vorige staatssecretaris Menno Snel opriep onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de gevolgen van WLTP voor de BPM. Onderzoeken van TNO en KPMG leidden namelijk deels tot uiteenlopende conclusies. Afgelopen mei verscheen er in opdracht van de huidige staatssecretaris een toets van bureau SEO, waarin werd gesteld dat de omzetting budgetneutraal was uitgevoerd.

Net als BOVAG en RAI Vereniging concludeerden Omtizgt, Lodders en ook Edgar Mulder van de PVV echter dat deze ‘toets’ geen recht deed aan de motie en daarom stelden zij wederom kritische vragen. De antwoorden daarop waren aanleiding om een nieuw debat aan te vragen. Dat is nu van de baan door de toezegging van Vijlbrief om met BOVAG en RAI Vereniging in gesprek te gaan over een nieuw onderzoek.
 
Rechtvaardig
Algemeen voorzitter Han ten Broeke van BOVAG toont zich vooralsnog tevreden over de opening die nu gecreëerd is: “Het siert de staatssecretaris dat hij nu alsnog deze stap zet. Wij hebben met gerenommeerde onderzoekers van KPMG de onderste steen boven gekregen en dan is het frustrerend om telkens nul op het rekest te krijgen. Mede dankzij de vastberadenheid van Helma Lodders, Pieter Omtzigt en Edgar Mulder kunnen we samen met de staatssecretaris de handschoen weer oppakken om tot rechtvaardige aanpassingen te komen.”
 
Belofte aan de automobilist
Steven van Eijck, voorzitter van RAI Vereniging: “Genoeg is genoeg, zo blijkt gelukkig vandaag. Wij hebben hard bewijs geleverd dat de BPM afgelopen jaren onterecht is verhoogd. Voor de tweede keer wordt de staatssecretaris nu terecht door de Tweede Kamer teruggefloten. Het is nu tijd dat het Kabinet de belofte aan de automobilist nakomt en de verkapte belastingverhoging die gepaard ging met de invoering van de nieuwe test voor brandstofverbruik, ongedaan wordt gemaakt. Wij blijven knokken voor een rechtvaardig en eerlijk belastingsysteem voor de automobilist.”
 
200 miljoen structureel extra
De berekening van de BPM is in het kader van de overgang van de oude CO2-test (NEDC) naar WLTP in twee stappen uitgevoerd. De brancheverenigingen hebben op basis van onderzoek van KPMG moeten concluderen dat de eerste stap in de periode september 2017 tot 1 juli 2020 heeft geleid tot 600 miljoen euro meeropbrengst voor de schatkist. Toenmalig staatssecretaris Eric Wiebes had de Kamer echter toegezegd dat autokopers niet de dupe zouden worden van de wijziging in de manier van testen, aangezien niet de auto veranderde, maar de testmethode. De tweede stap, die op 1 juli jongstleden werd doorgevoerd, resulteert volgens het KPMG-rapport nog immer in een structurele meeropbrengst van 200 miljoen euro per jaar ten opzichte van de oude situatie onder NEDC.
 
Auto’s niet zwaarder
Hoewel een eerste onderzoek van TNO al op iets anders duidde, bleek uit later onderzoek van TNO (met een andere scope) in opdracht van de vorige staatssecretaris Menno Snel dat de omzetting wél budgetneutraal werd uitgevoerd. Uit de BPM-opbrengsten voor de Staat was echter tegelijkertijd op te maken dat deze de afgelopen jaren waren gestegen, terwijl er juist minder BPM-plichtige auto’s waren verkocht (en meer BPM-vrije elektrische auto’s). De hogere opbrengst was volgens Snel het gevolg van gemiddeld zwaardere en krachtigere -en dus onzuinigere- auto’s. Het zijn echter de elektrische voertuigen die het gemiddelde gewicht en de PK’s doen stijgen; het gewicht en vermogen van andere auto’s nam niet noemenswaardig toe.