Consolidatiegolf vraagt om transparantie over mate (on)afhankelijkheid

Fred de Jong is als onderzoeker en consultant gespecialiseerd in de financieel adviesmarkt. Fred heeft aan de hand van een eigen onderzoek een blog geschreven over de financieel adviesmarkt waar sprake is van een consolidatiegolf die vraagt om transparantie over de mate van (on)afhankelijkheid.

Binnen de financieel adviesmarkt is sprake van een consolidatiegolf. Eigen onderzoek, samen met Bjorn Bierhaalder, toont aan dat er de komende jaren nog circa duizend advieskantoren van eigenaar gaan wisselen. Recent mengen ook de verzekeraars zich. Om grip op de distributie te krijgen, nemen verschillende verzekeraars een belang in adviesbedrijven, vaak in partijen met grote volmachtportefeuilles. De grote vraag is wat deze bemoeienis van verzekeraars betekent voor het advies aan de klant. Vanuit klantperspectief zou het goed zijn als expliciet transparant wordt gemaakt aan de klant in hoeverre er sprake is van een aandelenbelang van verzekeraars in een advieskantoor. Actieve transparantie dus ook op dit vlak.

Het intermediair moet al actief transparant worden over de provisie die wordt ontvangen op schadeverzekeringen. Dat heeft minister Hoekstra van Financiën duidelijk gemaakt. Over nut en noodzaak is al veel gezegd en geschreven. Al eerder heb ik daar zelf ook kanttekeningen bij geplaatst. Actieve provisietransparantie moet de consument helpen om een meer overwogen keuze te maken voor een intermediair aan de hand van een gesprek over de dienstverlening en de bijbehorende kosten. Maar een dergelijk ‘goed’ gesprek kan alleen plaatsvinden als het voor de consument ook duidelijk is welke andere belangen, naast provisie, er spelen. Als een adviesbedrijf (deels) eigendom is van een verzekeraar, dan moet de consument dat weten. In de Wft is nu al wel geregeld dat aandelenbelangen van boven de 10% moeten worden gemeld via het dienstverleningsdocument, maar dit geldt alleen voor complexe producten en dus niet voor schadeverzekeringen. 

Nu verzekeraars steeds vaker (mede)-eigenaar worden van advieskantoren en volmachtbedrijven, is het aan hen om de stap te zetten naar meer transparantie over hun belangen aan de consument bij schadeverzekeringen. Verzekeraars, via het Verbond van Verzekeraars, hebben een prominente rol gespeeld in de discussie over provisietransparantie. Het zou hen sieren als ze nu ook de handschoen oppakken en de transparantie over het aandelenbelang bij schadeverzekeringen gaan regelen. 

Enige tijd terug opperde minister Hoekstra het idee om de onafhankelijkheid van advies wettelijk te gaan regelen. De consolidatiegolf en de toegenomen grip van verzekeraars op het distributielandschap lijken mij goede redenen om de mate van onafhankelijkheid weer eens op tafel te leggen. Ik denk daar graag over mee.