Waardevol fundament voor toekomstig stelsel

Het rapport van de commissie Regulering van werk biedt een waardevol fundament voor noodzakelijke hervormingen van de arbeidsmarkt die uit balans is geraakt. Terecht hecht de commissie veel belang aan ondersteuning en begeleiding voor alle werkenden als het gaat om ontwikkeling en inzetbaarheid.

In de uitwerking is het wel zaak om deze uitgangspunten te combineren met effectieve prikkels voor alle partijen om het risico van ziekte en arbeidsongeschiktheid zo klein mogelijk te houden. Dat stelt het Verbond in een eerste reactie op het verschijnen van het rapport van de commissie Regulering van Werk. De commissie legt de nadruk op het belang van werk en ontwikkeling en doet onder meer voorstellen om de concurrentie tussen contractvormen te verminderen. Zo zouden alle werkenden verplicht verzekerd moeten zijn voor het arbeidsongeschiktheidsrisico en zouden zzp’ers net als werknemers aanspraak moeten kunnen maken op ontwikkelingsbudgetten en activerende dienstverlening.

De nadruk op ontwikkeling en inzetbaarheid spreekt het Verbond aan. “De commissie draagt goede voorstellen aan die de balans op de arbeidsmarkt kunnen herstellen en helpen voorkomen dat werkenden te lang in functies blijven die zo zwaar zijn dat ze het werk niet gezond tot de pensioenleeftijd kunnen volhouden”, aldus algemeen directeur Richard Weurding van het Verbond van Verzekeraars. Het Verbond maakt zich wel zorgen over de effecten die de voorgestelde halvering van de loondoorbetalingsperiode en een basisvoorziening voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden heeft.

Voorkomen moet worden dat dit onbedoeld leidt tot afwenteling van het ziekte- en arbeidsongeschiktheidsrisico op het collectief – en daarmee tot forse maatschappelijke kosten. In het huidige systeem hebben werkgevers financieel voordeel als ze werk maken van preventie en re-integratie. Die financiële prikkels vallen deels weg als gevolg van de voorgestelde maatregelen. Zoals de commissie ook constateert, hebben de activerende prikkels die destijds op basis van de commissies Buurmeijer en Donner zijn doorgevoerd, geleid tot een halvering van de kosten van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid.

De commissie verwacht terecht veel van de loonbaanwinkels en ontwikkelbudgetten, die werknemers die zijn ontslagen of hersteld van een langdurige ziekte, weer naar een andere baan moeten begeleiden. De gedachte daarachter – namelijk dat je werkenden op de arbeidsmarkt beter helpt met scholing en begeleiding dan met een uitkering – onderschrijft het Verbond. Weurding: “Maar we zien dit als een welkome ondersteuning voor werkgevers en werknemers, niet als een volledig alternatief voor de rol van de werkgever. Wij willen helpen voorkomen dat we onbedoeld terugvallen in het tijdperk dat voormalig premier Lubbers Nederland ‘ziek’ verklaarde.”