Zonder scheepvaart geen aanvoer goederen of voedsel

Annet Koster, directeur van de Koninklijke Vereniging Nederlandse Reders (KVNR), ziet de scheepvaart worstelen sinds het uitbreken van de coronacrisis. De schepen moeten blijven varen om ons van eten te voorzien, maar ze kunnen hun bemanning niet aflossen. "Straks zijn onze mensen meer dan een jaar van huis." Hoe moet dat nu verder?

"Onze mensen zijn onze grootste zorg. Als ze aan boord zitten, gaat het dan wel goed met ze? En als ze aan wal zijn, kunnen ze dan nog wel aan het werk? Want de schepen moeten wel blijven varen. Onze sector is bijna net zozeer van belang als de zorg, durf ik wel te zeggen. Zonder ons geen aanvoer van goederen of voedsel.
 

Het is vrijwel onmogelijk geworden om mensen af te lossen, omdat landen hun grenzen dichtgooien en het luchtverkeer nagenoeg stilligt. Bemanning die van boord zou moeten kan ook niet thuis komen. Of ze moeten wekenlang in quarantaine. We hebben liever ook zo min mogelijk nieuwe mensen aan boord. Want stel je voor: een bemanning is al enkele weken op zee en niemand is ziek. Dat betekent dat niemand besmet is. Zo'n schip is 'schoon'. Laat je iemand aan boord die besmet is, dan vaart je schip weg met het virus aan boord. Midden op zee worden mensen ziek. Het is dan onvermijdelijk dat ze elkaar allemaal besmetten. En ze kunnen niet snel naar een ziekenhuis.
 

De scheepvaart gaat door met dezelfde mensen en het kan zijn dat mensen dadelijk meer dan een jaar van huis zijn. Dat gebeurt in principe nooit, maar nu wel. Gelukkig zijn zeevarenden wel wat gewend. Ze werken vaak onder extreme omstandigheden. Dat is bewonderenswaardig. Ze zijn zich ook erg bewust van het belang van hun taak: het op gang houden van de goederenstroom. Maar liefst 90 procent van de wereldwijd verhandelde goederen wordt over zee vervoerd. Daarmee zijn de reders en zeevarenden de logistieke ruggengraat van de wereldeconomie.
 

Onze sector is een beetje een vreemde eend in de bijt. We zijn Nederlands en toch ook weer niet. Het personeel vormt 40 procent van onze operationele kosten, maar de werktijdverkorting geldt niet voor niet-Europeanen. En daar hebben we er in de scheepvaart nogal wat van. In de Nederlandse scheepvaart werken zo ongeveer 5.000 Nederlandse zeevarenden. Op een zeeschip onder Nederlandse vlag zitten normaliter slechts twee Nederlandse bemanningsleden. De rest is vaak niet-Europeaan.

We hopen dat de overheid vooral heel praktisch met ons mee wil denken. De scheepvaartsector is enorm gereguleerd; je bemanning en je schip moeten allerlei certificaten hebben om te mogen varen. Een hygiënecertificaat voor je schip of een opleidingscertificaat voor je bemanning; die certificaten verlopen na een paar maanden. Om ze te verlengen moet er iemand aan boord komen, of bemanning moet naar een training. Die trainingen kunnen ze nu niet volgen en we willen eigenlijk ook de inspecteurs van de certificering niet aan boord vanwege het besmettingsgevaar. Daarom vragen wij aan de overheid: feef een generieke verklaring af om al die certificaten in een keer te verlengen met drie of zes maanden. Dan kunnen we door blijven varen.


Als schepen niet varen, wordt er geen geld verdiend. Dus ja, wij zitten met acute liquiditeitsproblemen. Er was al een tijdje minder vracht en het is nu nog verder teruggelopen. Veel schepen liggen daarom langer buitengaats te wachten op nieuwe ladingen. Daarvoor hebben we voldoende ankerplaatsen nodig. En als er geen vooruitzicht is op lading, dan gaan ze naar ligplaatsen in de haven. Dat stilliggen kost geld. Er zijn [ersoneelskosten, maar er is ook de ‘huur’ van een ligplaats. Ligplaatsen zijn normaal heel duur. De overheid kan helpen door meer en goedkopere ligplaatsen te creëren.

We vertrouwen erop dat de Nederlandse overheid ons (KNVR) niet in de steek zal laten. Maar de crisis van 2008 heeft ons heel heftig geraakt en de tarieven waren nog lang niet in alle sectoren hersteld. Nu krijgen we dit. Ik hóóp dat iedereen het volhoudt. Ik hoop het."

Bron: https://www.vno-ncw.nl/forum/annet-koster-kvnr-ik-hoop-dat-de-scheepvaart-dit-volhoudt